Kỷ niệm 65 năm Hội Nhà văn Việt Nam (1957-2022): Mượn… tiền nhà thơ Tạ Hữu Yên
Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát động phong trào toàn dân, toàn quân xóa nạn mù chữ, Người căn dặn: “… Muốn biết thì phải thi đua học. Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm”.Từ đó, câu chuyện “học suốt đời” trở thành câu chuyện của mỗi người, của cộng đồng, và của toàn dân tộc. Tổng Bí thư Tô Lâm đã vạch rõ:“Xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời chỉ thành công khi mỗi công dân ý thức được trách nhiệm của bản thân mình đối với việc tự học tập suốt đời; mỗi cán bộ, đảng viên luôn ý thức rõ học tập suốt đời là nhiệm vụ cách mạng với thái độ nghiêm túc và ý thức tự giác cao”.Vậy muốn học tập suốt đời, phải làm sao? Đầu tiên, và quan trọng nhất, là phải tự học. Để có được ý thức thường trực về việc tự học, thì phải đọc sách. Muốn đọc sách, thì phải xây dựng tủ sách, từ tủ sách gia đình tới tủ sách trong nhà trường, trong cơ quan, trong thôn xã. Lâu nay, nhiều người có điều kiện thường chỉ lo xây dựng nhà cao cửa rộng mà trong nhà không có tủ sách. Bây giờ phải khác đi. Học suốt đời mà không đọc sách thì làm sao học có kết quả cụ thể được. Khi đã có ý thức học suốt đời, đã bắt tay vào xây dựng các tủ sách, thì câu chuyện bấy giờ là phải đọc sách. Về chuyện đọc sách này thì chúng ta phải học người dân phương Tây. Họ đọc sách ở bất cứ đâu có thể đọc sách được. Khi di chuyển trên các phương tiện công cộng, trong túi xách của họ luôn có quyển sách, và họ tranh thủ đọc, không để lãng phí thời gian. Khi mọi người Việt Nam đều có ý thức và tranh thủ đọc sách như vậy, chúng ta sẽ có xã hội đọc sách, xã hội học tập.Nhận ra tầm quan trọng của sách và việc đọc sách, một nhóm anh em chúng tôi đã thành lập Tủ sách Đặng Thùy Trâm, cung cấp sách cho học sinh ở vùng sâu vùng xa, ở những hải đảo cách biệt đất liền, cho các em học sinh có sách hay, sách tốt để đọc. Bây giờ, các trường học đều có thư viện, nhưng để có sách hay, sách tốt khiến cho học sinh thích đọc, hình thành thói quen đọc sách, thì cần sự quan tâm góp sức của toàn xã hội. Tủ sách Đặng Thùy Trâm ra đời từ mục đích ấy, làm sao cho học sinh thích đọc sách, biết quý những kiến thức từ sách, biết lan tỏa tinh thần ham đọc sách tới bạn học và gia đình, phụ huynh.Khi cả xã hội đã hình thành và vận hành nguyên lý “học suốt đời”, thì xã hội ấy là văn minh, con người trong xã hội ấy biết lao động và học tập để ngày càng tiến bộ, ngày càng tích chứa được những kiến thức mới mẻ nhất, bổ ích nhất. Và sẽ biết sống “mình vì mọi người” với trách nhiệm cao nhất. Vì thế, Tổng Bí thư Tô Lâm đã một lần nữa nhấn mạnh về tiến trình học tập suốt đời: “Tiếp tục hoàn thiện hệ thống giáo dục theo định hướng mở, linh hoạt, liên thông, tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi công dân và thực hiện đào tạo theo nhu cầu của thị trường lao động. Có các giải pháp cụ thể nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò, ý nghĩa của học tập suốt đời và sự đóng góp của học tập suốt đời đối với nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh của nguồn nhân lực quốc gia”.Khi chúng ta đã nhận thức được sự cấp thiết và lâu dài của việc học tập suốt đời, thì những biện pháp để có một xã hội học tập cũng đã hiện lên rất đầy đủ. Vấn đề bây giờ là phải thực hiện thật tốt.Xúc động câu chuyện người mẹ vùng cao chờ đưa cơm cho con
Trong bài phát biểu về chính sách đối ngoại lần cuối tại Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 13.1, ông Biden ca ngợi những thành tựu về chính sách đối ngoại của chính quyền ông và dự báo những thách thức phía trước, bao gồm các cuộc chiến ở Ukraine và Trung Đông, theo trang Axios.Tổng thống Biden cho rằng Mỹ đang “chiến thắng trong các cuộc cạnh tranh toàn cầu”, không bị Trung Quốc vượt qua về kinh tế như dự báo, trong khi các đối thủ khác chịu tác động từ những cuộc xung đột. Ông nhấn mạnh Washington đã duy trì mối quan hệ phức tạp với Bắc Kinh và không đẩy quan hệ leo thang thành xung đột sau 4 năm.“Chính quyền của tôi đã để lại cho chính quyền kế nhiệm ưu thế vững chắc, để lại cho nước Mỹ nhiều bạn bè và đồng minh mạnh mẽ hơn, trong khi các đối thủ yếu đi và chịu sức ép”, ông Biden nói. Nhà lãnh đạo Mỹ thúc giục tiến tới xây dựng một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine. Với tình hình Trung Đông, ông Biden lưu ý đang trên đà có thể thiết lập được lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas ở Gaza. Ông bảo vệ quan điểm ủng hộ và viện trợ hàng chục tỉ USD cho Ukraine trong gần 3 năm qua và hỗ trợ Israel trong xung đột tại Trung Đông.Ngoài ra, ông Biden còn bảo vệ quyết định rút quân khỏi Afghanisntan vào năm 2021, nói rằng không điều gì khiến các đối thủ thích thú hơn là việc Mỹ tiếp tục sa lầy thêm nhiều năm.Tổng thống Biden cũng thúc giục Tổng thống đắc cử Donald Trump tiếp tục các chính sách năng lượng xanh mà ông Biden đã xây dựng. Sau bài phát biểu về chính sách đối ngoại, Tổng thống Joe Biden sẽ có bài phát biểu kết thúc nhiệm kỳ trước toàn quốc vào ngày 15.1.
Bánh trôi Tàu phố cổ Hà Nội
Phó giám đốc NXB Tổng hợp TP.HCM Trần Đình Ba bày tỏ sự xúc động khi NXB Tổng hợp TP.HCM được đồng hành với cuộc thi vô cùng ý nghĩa và nhận được sự quan tâm rất lớn của độc giả báo Phụ Nữ TP.HCM.
Tỉ phú Elon Musk cho biết Grok 3 đang trong giai đoạn phát triển cuối cùng và dự kiến sẽ được triển khai trong "một hoặc hai tuần tới". Ông Musk mô tả Grok 3 có khả năng lý luận mạnh mẽ nhờ vào việc sử dụng dữ liệu tổng hợp, đồng thời gọi nó là "thông minh đáng sợ".Các chatbot phổ biến như ChatGPT của OpenAI và Gemini của Google hiện tại chủ yếu dựa vào dữ liệu thực tế. Mặc dù dữ liệu thực tế giúp chatbot hiểu rõ hơn về sắc thái và sự phức tạp của con người, nhưng cũng có thể dẫn đến cáo buộc đánh cắp dữ liệu và hạn chế quyền truy cập vào thông tin, từ đó làm giảm khả năng của chatbot.Trong khi đó, dữ liệu tổng hợp mà Grok 3 sử dụng mang lại nhiều lợi ích, bao gồm việc giải quyết tình trạng khan hiếm dữ liệu, loại bỏ thông tin nhạy cảm, giảm thiểu thiên vị và khả năng tự phân tích lỗi. Điều này cũng giúp tăng cường khả năng tạo ra nhiều ví dụ đào tạo cho chatbot.Grok 3 sẽ cạnh tranh với các sản phẩm như ChatGPT (OpenAI), Gemini (Google), Claude (Anthropic) và Llama (Meta). Ông Musk cho biết trong hội nghị rằng Grok 3 vượt trội hơn bất kỳ sản phẩm nào đã được phát hành trong các bài kiểm tra mà công ty thực hiện.Ngoài việc giới thiệu Grok 3, Elon Musk cũng đã chỉ trích OpenAI, công ty mà ông đồng sáng lập cùng Sam Altman vào năm 2015 nhưng hiện không còn nắm giữ cổ phần. Musk chỉ trích sự chuyển hướng của OpenAI sang mục tiêu lợi nhuận, nói rằng: "OpenAI được cho là mã nguồn mở, phi lợi nhuận, nhưng giờ họ đã đổi tên thành AI đóng để tối đa hóa lợi nhuận. Họ đang theo đuổi tiền ở cấp độ tiếp theo".Bình luận của Musk được đưa ra chỉ một ngày sau khi một nhóm do ông lãnh đạo đưa ra mức giá 97,4 tỉ USD cho nhánh phi lợi nhuận của OpenAI. Đáp lại, CEO Sam Altman của OpenAI đã đề nghị mua nền tảng truyền thông xã hội X mà Musk sở hữu với giá 9,74 tỉ USD.
Nhớ bến phà xưa
Nhóm nghiên cứu của Giáo sư Nguyễn Lê Minh tại Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST) vừa đưa ra một phương pháp mới, hứa hẹn giúp các ứng dụng về hỏi đáp tự động và trợ lý ảo trở nên "thông minh" hơn. Nghiên cứu vừa được giới thiệu tại Hội nghị Trí tuệ nhân tạo châu Âu lần thứ 27 (ECAI) diễn ra ở Tây Ban Nha từ ngày 19 - 24.10.Giải thích rõ hơn khi trả lời Thanh Niên, Giáo sư Minh cho biết: "Các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) hiện tại thường tạo ra các câu trả lời dài dòng và thiếu tin cậy. Để giải quyết những vấn đề này, chúng tôi đã giới thiệu một phương pháp mới gọi là ANSPRE. Phương pháp này tạo ra một "tiền tố câu trả lời" cho LLM, hướng dẫn LLM tạo ra các cụm từ trả lời ngắn gọn và chất lượng cao cũng như đáng tin cậy".Theo đó, các kết quả của ANSPRE có khả năng ứng dụng cao trong thực tiễn. Chẳng hạn nhóm của Giáo sư Minh sẽ ứng dụng vào việc phát triển các hệ thống hỏi đáp và trợ lý ảo trong lĩnh vực văn bản pháp luật và y tế.Về các kế hoạch nghiên cứu AI sắp tới, nhóm dự định tiến hành xây dựng một LLM phục vụ cộng đồng trong dữ liệu pháp luật và mở rộng các ứng dụng của ANSPRE trên nhiều miền dữ liệu và các điều kiện khác nhau.Là chuyên gia trong lĩnh vực xử lý ngôn ngữ tự nhiên, học sâu và các mô hình học thống kê, Giáo sư Nguyễn Lê Minh tại JAIST đã dẫn đầu nhiều nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực AI. Ông còn là lãnh đạo Nguyen Lab thuộc JAIST chuyên nghiên cứu về học sâu và xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Không chỉ phụ trách công tác chuyên môn tại Nguyen Lab và JAIST, ông còn tích cực hỗ trợ quê hương, trong đó có việc phối hợp với nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước xây dựng các chương trình thí điểm liên quan ứng dụng AI trong giảng dạy, tham gia nhiều hội thảo chuyên đề. JAIST có quan hệ rất tốt với các trường đại học ở Việt Nam và Giáo sư Minh cùng viện đã hỗ trợ nhiều du học sinh VN sang Nhật du học, hướng dẫn nhiều nghiên cứu sinh làm luận án tiến sĩ.Theo Giáo sư Minh, Việt Nam có dân số trẻ nên việc đưa AI vào cuộc sống có vai trò rất quan trọng và thực sự cần thiết. Chẳng hạn như làm sao có thể dùng AI để giải quyết những bài toán ưu tiên hiện nay như về giao thông thông minh, mua bán qua mạng, thương mại điện tử... Ngoài ra, ông cho rằng Việt Nam có nhiều tiềm năng về nguồn dữ liệu (big data) nên việc kết hợp điều này với AI là rất hợp lý.Giáo sư Minh và gia đình đang sống tại một vùng rất đẹp gần TP.Kanazawa (tỉnh Ishikawa). Cộng đồng người Việt ở đây vẫn giữ tinh thần đoàn kết tốt đẹp được gầy dựng bởi Giáo sư Hồ Tú Bảo (Giáo sư danh dự của JAIST từ 4.2018 - NV), người Việt đầu tiên đến đây.
